Blood-soaked candy
2004 – Γκαλερί, 7 Ζαλοκώστα Αθήνα
Τα πολλαπλά προσωπεία της ζωγραφικής της Σπυριδούλας Πολίτη
Θανάσης Μουτσόπουλος
Ιστορικός και Κριτικός Τέχνης
Τα κόκκαλά μου παραλύουν, τα μακρινά
Χωράφια λιώνουν την καρδιά μου.
Sylvia Plath, Πρόβατα στην Καταχνιά.
SΛένε πως όσο πιο ήρεμα, πιο γλυκά, μοιάζουν τα πράγματα, τόσο μεγαλύτερος κίνδυνος εγκυμονεί. Αν παραφράζαμε ένα σχόλιο του Robert Lowell θα λέγαμε ότι στη ζωγραφική της Σπυριδούλας Πολίτη ο χαρακτήρας με τον οποίο ερχόμαστε σε επαφή είναι γυναικείος, αντί για θηλυκός, παρόλο που σχεδόν ό,τι θεωρούμε συνήθως σαν γυναικείο ανατρέπεται. Η γραφή της είναι άλλοτε ψυχρά σαρκαστική, πνευματώδης, άλλοτε στριφνή, κοριτσίστικη, γοητευτική και αλλού βυθίζεται σε μια δυσοίωνη αγριότητα -μια Διδώ, Φαίδρα ή Μήδεια που δεν μπορούν να οριστούν με καμία σαφήνεια.
TΥπάρχουν πολλών ειδών έργα στη δουλειά της Σπυριδούλας Πολίτη, έργα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους που όμως συγκροτούνται από μια απροσδιόριστη ομοιότητα και συγγένεια. Υπάρχουν τα “αρχιτεκτονικά” θέματα ή πιο σωστά, οι απεικονίσεις πόλεων. Εδώ η Πολίτη περνάει με άνεση από εικόνες μιας μυθικής πόλης γεμάτης μνήμες τόσο από το βυζαντινό παρελθόν όσο και από μια παραμυθένια απόσταση από την πραγματικότητα και από ‘κει φεύγει σε τοπία της σύγχρονης, λίγο ελκυστικής σε πρώτο επίπεδο, Αθήνας. Η ζωγράφος καταργεί την προοπτική και τονίζει τα όρια των κτιρίων σε γραμμικές ζώνες με πινελιές μαύρου. Υπάρχουν τα έργα που κυριαρχούν περίεργες υβριδικές μορφές ζώων, κατσικιών συνήθως, με ρόδες που μοιάζουν να βγήκαν από παιδικές φαντασιώσεις μιας άλλης εποχής.
TΚαι μετά υπάρχουν τα παραμυθένια έργα, όπου κυριαρχούν οι πρίγκιπες και οι πριγκίπισσες, λουλούδια και ροζ αποχρώσεις, οι κούκλες, οι κλωστές, το ράψιμο, η βελονιά, η τρυφερότητα και η απόδραση…
Και μετά υπάρχουν τα έργα με τα κομμένα κεφάλια που ίπτανται στο χάος στάζοντας κόκκινες αποχρώσεις, αναφορά ίσως στον Ιωάννη τον Πρόδρομο ή τον Ολοφέρνη όμως τόσο η Ιουδήθ όσο και η Σαλώμη δεν εμφανίζονται. Γυναίκα ούσα η ζωγράφος μοιάζει έτοιμη να πάρει τη θέση τους. Και αυτή η φροϋδική έξαρση συνεχίζει ίσως τη θεματολογία των έργων όπου η Σπυριδούλα Πολίτη ανατέμνει με δραματικό τρόπο τις πολυταλαιπωρημένες σχέσεις των δύο φύλων. Σ’ αυτά τα έργα η προσμονή (της γυναίκας) εναλάσσεται με την (από κοινού) αποξένωση, το τραύμα, τη μοναξιά… Είναι σπαρακτικά όμως συχνά ψυχρά και αποστασιοποιημένα. Comments/notes about the most mundane yet highly personal thoughts invade among the brush strokes in the form of words — especially when she ‘embroiders’ the margins of her works with such phrases as “and suddenly everything was pink” or the heartbreakingly simple, “I am very sad today. Perhaps I should go for a walk on the Acropolis.” She is right — what else can you do on such days?
Η κλισέ έκφραση “γυναικεία εικαστική γραφή” αποκτά ουσιαστικό νόημα στο έργο της Σπυριδούλας Πολίτη. Σημειώσεις-σχόλια των πιο κοινότοπων όμως εξαιρετικά προσωπικών σκέψεων περνάνε με τη μορφή λέξεων ανάμεσα στις ζωγραφικές πινελιές. Ειδικά όταν “κεντάει” τα περιθώρια των έργων της με βιωματικές φράσεις όπως “και ξαφνικά όλα έγιναν ροζ” ή το σπαραξικάρδιο στην απλότητά του, “είμαι πολύ στεναχωρημένη σήμερα. Ίσως θα πρέπει να πάω μια βόλτα στην Ακρόπολη.” Έχει δίκιο, τι άλλο μπορείς να κάνεις τέτοιες μέρες;